Suyun içerisinde askıda veya çözünmüş halde bulunan , suda bulanıklığa ve kirliliğe neden olan kirleticilerin sudan ayrılması amacı ile suya ilave edilen kimyasal maddelere koagülant (pıhtılaştırıcı) denilmektedir. Sudaki askıda, koloidal ve çözünmüş halde bulunan kirlilikler genel olarak negatif yüklüdür. Bu kirliliklerin sudan uzaklaştırılabilmesi amacı ile pozitif yüklü koagülant maddeler dozlanarak , atık suyun yavaş ve uygun şekilde karıştırılırken küçük taneciklerin birleşerek büyümesi ve kolayca çökebilecek floklar haline getirilmesi, oluşan bu flokların sonraki aşamada çöktürme ünitesinde çökelerek atık sudan ayrılması işlemidir.
Gelen kirlilik yüküne bağlı olarak farklı miktarlarda ve dozajlarda koagülant maddeler kullanılarak ;
İçme suyunda organik ve inorganik maddelerin sudan uzaklaştırılması,renk giderimi , bakteri , patajon giderimi, alg ,organizma ve suda koku ve tad oluşturun maddelerin sudan uzaklaştırılması sağlanmaktadır. Atık suda ise BOI, AKM , KOI, Ağır Metal vb giderimi sağlanmaktadır.
Kimyasal arıtma , içme suyu arıtımında ve endüstriyel atıksu arıtımında kullanılır. Kimyasal arıtma sistemleri, NÖTRALİZASYON ve KOAGÜLASYON- FLOKÜLASYON ve ÇÖKELME işlemlerinden oluşmaktadır.
Kimyasal arıtma prosesini etkileyen faktörler aşağıdadır ;
✓ Atık suyun pH değeri
✓ Atık suda bulunan organik ve inorganik kirleticilerin yük miktarı
✓ Koagülasyon – flokülasyon proseslerinde bekleme süresi, karıştırma hızı, çökeltim haznesinin fiziksel özellikleri.
✓ Atık suyun sıcaklığı
✓ Alkalinite
✓ Atık sudaki iyonların özellikleri
✓ Koagülantın tipi ve dozajı
Yukarıda belirtilen tüm kimyasal arıtma adımlarının gerçekleşmesi ve arıtma ünitelerinde uygulanmadan önce , söz konusu sulardan 1.000 ml ve/veya 500 ml örnekler alınması ve yapılacak işlemlerin adım adım yapılarak , tesis için uygun karışım hızları , koagülant madde dozaj miktarı , ph çalışma aralığının ve verimli çökelme sürelerinin tespit edilmesi ve izlenmesi işlemine JAR ( kavanoz ) testi adını vermekteyiz.
Kimyasal arıtmada kullanılan koagülant, flokülant maddeler ve ph kontrolü sağlayan asit ve baz içerikli kimyasallar ve buna bağlı olarak oluşan çamur tesisin işletme giderleri açısından çok önemlidir. İşletme giderlerinin optimize edilmesi açısından yapılan bu JAR testleri ve atık suda arıtılabilirlik çalışmaları çok önem teşkil etmektedir. İyi bir Kimyasal Arıtma ile % 40-80 aralığında arıtma giderim verimi sağlanabilmektedir.
İşletmede üretim çeşitliliğinin değişmesi ve zaman içerisinde farklı proseslerde üretim yapılması nedeni ile ; sudaki kirlilik oluşturan yapılarda farklılıklar oluşmaktadır. Ancak işletmeler tesislerine ne tür kirlilik gelir ise gelsin arıtma tesislerinde tek bir reçete ile ve dozaj miktarı ile çalışarak kimyasal arıtma ünitelerinin verimsiz bir şekilde çalışmasına neden olmaktadır. Özellikle endsütriyel atıksu arıtma tesisi bulunan fabrikalarda üretimde oluşan farklılıklar halinde, tesis giriş suyunda JAR testleri yaparak uygun dozaj aralığını tespit etmesi gerekmektedir.
Kimyasal arıtma işleminin yapılmasının amacı atık suyun kirlilik oluşturulan parametrelerin sudan uzaklaştırılmasıdır. Bir çok işletmede kimyasal arıtma sonrasında , biyolojik arıtma , filtrasyon sistemi gibi arıtmayı tamamlayıcı diğer üniteler bulunmaktadır. Kimyasal arıtmanın doğru bir şekilde ve sağlık bir şekilde yapılamaması söz konusu arıtma ünitelerin çalışmamasına içme suyu sistemlerinde filtre dolgu malzemelerin bloke olmasına , biyolojik arıtma ünitelerinde ise bakteri ölümü gibi olumsuz etkilere sebep olabilmektedir. Bu nedenle kimyasal arıtma proseslerinin düzenli olarak izlenmesi yapılacak olan JAR testleri ile uygun dozaj ve uygun koagülant madde miktarının tespit edilmesi önemlidir.
Kimyasal arıtmada koagülant olarak çeşitli kimyasal maddeler kullanılmaktadır.
Bunlardan bazıları ;
Poliamin, Yüksek baziliteli polimerik topaklayıcılar, Demir III klorür , Demir III Sülfat , Potasyum Permanganat, Alüminyum Sülfat , Organik ve İnorganik Polimerler vb.
Yukarıda bahsi geçen kimyevilerin yeterli performansta iş yapabilmesi için atık su ph değerinin uygun aralıkta olması gerekmektedir. Bundan dolayı atık suda ph değerinin düzenlenme ihtiyacı söz konusu olabilir, ph düzenleyici olarak Kireç , Kostik , Hidroklorik Asit, Sülfirik Asit kullanılabilir. Söz konusu kimyasalların tedariği firmamız tarafından sağlanmaktadır.
Yukarıda bahsi geçen kimyasallardan hangisinin ne oranda kullanılacağının tespiti için atık su numunesine JAR Testi yapılmalıdır. JAR testi firmamız tarafından gerek saha da gerekse firmamız laboratuvarında gerçekleştirilebilmektedir.
Damla Arıtma ve Çevre Teknolojileri, yapılması planlanan yeni arıtma tesisleri veya mevcut arıtma tesislerinde; mimari, statik, elektrik ve mekanik proje üretimi, inşaat, etüt – fizibilite raporları, proje onay dosyası hazırlama, müşavirlik – danışmanlık ve işletme hizmetleri alanlarında 25 yıllık bilgi birikimi ve Arge çalışmaları ile desteklenen doğru ve ekonomik çözümler ile hizmet vermektedir.
